|
Zyndranowa –
wieś
w Polsce położona
w województwie
podkarpackim, w powiecie
krośnieńskim, w gminie
Dukla.
W
latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa
krośnieńskiego.
Zyndranowa jest wsią uważaną niegdyś za
stolicę łemkowszczyzny wschodniej. Położona w dolinie potoku Panna
(niegdyś Sołotwyna) na Przełęczy
Dukielskiej, na terenie Jaśliskiego
Parku Krajobrazowego.
Legenda głosi, że wieś założył rycerz Zyndram
z Maszkowic, osiedlając w niej jeńców pojmanych w bitwie
pod Grunwaldem. Jednakże za datę powstania Zyndranowej przyjmuje się
raczej koniec XIV
wieku, a za założyciela Zyndrama z Jaślisk.
Kolejno wieś była w posiadaniu Cikowskich, Kobyleńskich, Guccich i Męcińskich.
W czasie obydwu wojen światowych Zyndranowa
była bardzo zniszczona. W czasie drugiej wojny znajdował się tu punkt
dowodzenia gen. I. Afonina, kierującego natarciem na Przełęcz Dukielską. Po
roku 1944 w ramach wymiany ludności między Polską a Ukrainą większość
miejscowych Ukraińców przesiedlono do Odessy.
Natomiast Łemkowie wysiedleni podczas Akcji
"Wisła" powrócili w latach 50-tych do Zyndranowej.
We wsi żywe są tradycje łemkowskie,
zachowana jest gwara (ale jedynie w języku mówionym), piosenki, niespotykane
gdzie indziej na łemkowszczyźnie wschodniej kolędy.
Charakterystyczną cechą wsi liczącej niewiele ponad siedemdziesiąt numerów
domów jest współistnienie czterech prężnie działających wyznań
religijnych: rzymskokatolickiego, prawosławnego (autokefalia),
greckokatolickiego i Świadków
Jehowy. We wsi znajduje się współczesna prawosławna cerkiew
autokefaliczna św. Mikołaja z 1985
roku.
Główną atrakcją turystyczną jest Skansen
Kultury Łemkowskiej, założony i prowadzony przez Łemka z Zyndranowej
Teodora Gocza. Za wsią znajduje się baza Studenckiego
Koła Przewodników Beskidzkich w Rzeszowie.
Zyndranowa jest latem chętnie odwiedzana
przez zmotoryzowanych turystów zmierzających do przejścia granicznego na Słowację
w Barwinku,
od Tylawy w
kierunku zachodnim wieś dzieli 5 km. Latem kursują tam dwa autobusy dziennie,
zimą jest praktycznie odcięta od świata.
|
